Niespełna 13 lat minęło jak Batia Strauss podczas seminarium C. Orffa zorganizowanym przez Polskie Towarzystwo Carla Orffa w Warszawie zaprezentowała swoją nowatorską metodę słuchania muzyki. Wrażenie, jakie wywarła, jej urok osobisty, jak i ogromne doświadczenie, były bez wątpienia inspiracją dla mnie przez wiele kolejnych lat. Nośność metody, którą nazwała Aktywne Słuchanie Muzyki (Active listening to music), miałem okazję sprawdzić na tysiącach osób w wieku od 3 do ok. 60 lat:-). W ostateczności metodę tę propagują inni nauczyciele i mogę zaryzykować stwierdzenie, że stała się ona jedną z wiodących metod wprowadzania muzyki „mechanicznej” w edukacji na wszystkich szczeblach (Metoda Aktywnego Słuchania Muzyki wg. Batii Strauss, „Wychowanie Muzyczne
w Szkole” 2000, nr 2/3; 2001, nr 2; także: Próba Polskiej Adaptacji Metody Batii Strauss, „Wychowanie Muzyczne w Szkole” 2002, nr 2.).

Kiedy poznałem Batię Strauss, metoda jej była praktycznie nieznana. W następstwie popularyzacji przez PTCO i mojej skromnej osoby, dziś można znaleźć kilkanaście tysięcy stron, gdzie przynajmniej wspomina się o niej i jej metodzie. Na stronach anglojęzycznych jest ich nieproporcjonalnie mniej!!!

Tu pozwolę sobie podziękować pani Urszuli Smoczyńskiej za zaproszenie gościa z Izraela, który tak efektywnie zaszczepił swoją metodę u nas w kraju.

Dane biograficzne, które zamieszczam poniżej, otrzymałem listownie od męża Pani Batii. Serdecznie mu za to dziękuję.

Nauczycielską karierę rozpoczęła jako pianistka. Wiele lat studiowała w Izraelu. Jej nauczycielem był m.in. Frank Peleg. Następnie uczyła się trzy lata w Paryżu w Ecole Normale de Musique, którą ukończyła w 1950 roku jako pianistka i nauczycielka fortepianu. Po studiach podjęła pracę jako nauczycielka muzyki w izraelskich wsiach i kibucach, gdzie założyła chór dziecięcy. Praca z chórem obfitowała w sukcesy uwieńczone rejestracją ich dokonań przez Radio Izraelskie. Doświadczenie nabyte w prowadzeniu zespołu dziecięcego pomogło jej w długoletnim prowadzeniu chóru dla dorosłych przy rozgłośni Izraelskiego Radia.

Głównym tematem jej zainteresowań pedagogicznych był sposób przekazywania muzyki klasycznej a zwłaszcza jej percepcja. Lata doświadczeń doprowadziły do opracowania własnej metody, którą nazwała AKTYWNE SŁUCHANIE MUZYKI. Metoda ta została zaakceptowana przez Izraelskie Ministerstwa Edukacji i uznana za standard edukacyjny polecany szkołom.

W latach 60. rozpoczęła pracę w Music Teachers College w Tel Awiwie, gdzie uczyła do końca życia. Od 1979 roku kierowała Działem Nauczania Muzyki przy Jerusalem Rubin Music Akademy. Przez ostatnie 25 lat swego życia Batia Strauss prowadziła warsztaty niemal w całej Europie, m.in. w Instytucie Orffa w Salzburgu, wielu miastach Niemiec, Portugalii, Hiszpanii, Holandii, Szwajcarii oraz Pradze i w Warszawie. Popularyzowała swoją metodę również w Argentynie.

Dr. Veronica Cohen – obecny kierownik Działu Nauczania Muzyki przy Jerusalem Rubin Music Akademy, chwaląc osiągnięcia Batii Straus mówiła:

„Otworzyła świat muzyki tysiącom dzieci oraz wpływała na tysiące nauczycieli w Izraelu, jak i na świecie. Trudno przecenić jej ogromny wkład do zawodu, który będzie trwał przez pokolenia”.

A tak wspomina tragicznie zmarłą Batię Strauss Lenka Pospisilova – nauczycielka z Pragi:

„Kobieta z klasą, dowcipna, towarzyska, krytyczny i bystry obserwator, wybitny pedagog oraz wrażliwy człowiek. Taka pozostała w mojej pamięci Batia Strauss. Z Batią spotkałam się na seminariach w Austrii, Holandii i Niemczech, gdzie prowadziła warsztaty z Aktywnego Słuchania Muzyki. Jej sposób pracy od pierwszej chwili bardzo mi imponował, dlatego postanowiłam zaprosić ją do Czech. Dopiero tutaj, podczas wspólnych rozmów w cztery oczy miałam okazję zobaczyć jak głęboko i wszerz poszła w poszukiwaniu i kreowaniu odpowiednich czynności dla aktywnego słuchania muzyki. Już sam dobór utworów, jak i prowadzenie lekcji świadczył o wyczuciu i muzycznym guście”.

Mam nadzieję, że notatka ta przybliży wiedzę na temat osoby, która wywiera coraz większy wpływ na powszechne wychowanie muzyczne w Polsce w zakresie percepcji muzyki.

Jacek Tarczyński